الگویی برای طراحی مسکن روستایی مبتنی بر مشارکت و تأمین نیازهای ساکنین

این پژوهش با هدف ارتقای کیفی مسکن روستایی کشور، به‌دنبال ارائه راهکاری عملیاتی برای مشارکت ساکنین در طراحی مسکن روستایی در یک منطقه مشخص از ایران بوده‌است. منطقه انتخابی روستای بالقیه در شهرستان مشکین‌شهر می‌باشد. دراین راستا، مباحثی در زمینه مشارکت ساکنین از برخی نظریه‌پردازانی که در این چارچوب مطالعه و فعالیت کرده‌اند، طرح ‌شده و تعریفی از مفهوم الگو در معماری مسکونی ارائه شده ‌است. همچنین مهم‌ترین موانع راهکارهای مشارکتی در طراحی مسکن برشمرده شده است. تأکید این بخش بر اهمیت نظرات استفاده‌کننده و مشارکت ایشان در فرایند طراحی و ساخت مسکن بوده ‌است. با توجه به آن‌که ارائه الگوی طرح مسکن بخشی از فرایند ساخت مسکن محسوب می‌شود و اجرای طرح مطلوب منوط به ایجاد بستر مناسب درخصوص آن است، در این بخش، ارائه الگوی ساخت در روستا، به دو سطح تقسیم شده است: الف. ارائه روش مدیریتی و اجرایی و به عبارت دیگر برنامه ریزی ساخت‌وساز در روستا که فرایندی را تعریف می‌نماید که طرح خانه بخشی از آن محسوب می‌شود. ب. اعمال برنامه‌ریزی انجام شده در یک خانه روستایی مشخص. در ادامه به­منظور معرفی شیوه‌ای عملیاتی برای جذب مشارکت ساکنین در فرایند معماری، طراحی خانه نمونه با کمک ساکنین در روستای مطالعه شده انجام شده است. ضمن تحلیل وضع موجود خانه نمونه و خواست‌های ساکنین، فرایند طراحی تشریح شده و طرح نمونه ارائه شده است. در نهایت راهکارهایی که در جهت حل موانع استفاده از راهکارهای مشارکتی در این فرایند مورد استفاده قرار گرفته، جمع‌بندی و ارائه شده ‌است.